De drie slapers

facebook twitter

Toegevoegd op 10 mei 2009 door cloetensbrecht

De drie slapers

Afbeelding toegevoegd door cloetensbrecht

cloetensbrecht | De drie slapers | 0 cloetensbrecht | De drie slapers | 0 cloetensbrecht | De drie slapers | 0 CarloVansant | De drie slapers | 0 CarloVansant | De drie slapers | 0
Kunstenaar:
Thomas Hazart
Opschrift:
Vader niet mijn wil Maar de Uwe geschiedde
Plaatsbeschrijving:
Mechelen - klapgat
Informatie toegevoegd door cloetensbrecht :
10 mei 2009
Vier merkwaardige beelden, uit hout gebeiteld en dagtekenend van de zestiende eeuw zijn deze van de biddende Zaligmaker en de drie apostelen die zich bevinden in het dusgenaamde "Hofken van Oliveten", in de hoek gevormd door de gebouwen van het Klooster van de Zusters van Liefde, aan het einde van het gekende Klapgat.
Van wanneer juist dit hofken dagtekent is niet te achterhalen. In het jaar 1578 werd door de parochie van St.-Jans aan Gommer van Hoovorst en Hans de Grafmaker elk 4 stuivers betaald om het hofken toe te metselen met kareelsteen opdat de beelden niet zouden gebroken worden door de soldaten van de prins van Oranje. Hieruit blijkt dat het hofken reeds van vroeger bestond gezien de godsdienstige troebelen toen reeds meerdere jaren aan gang waren.

Waarschijnlijk is het hofken terug in zijn vorige staat hersteld ten jare 1585 wanneer de katholieke godsdienst terug normaal kon plaats hebben.

Tijdens de Franse overheersing van het einde van de achttiende eeuw had men de beelden bijtijds weggenomen, dit vooraleer op 8 oktober 1797 de Fransen het hofken deden afbreken, de timmer en de schaliën ter plaatse verkochten voor enige maten genever. Zij hadden echter de euvele moed 's avonds bij de kerkmeesters voor die snode daad 13 gulden te eisen, doch kregen geen voldoening.

Op 12 oktober 1803 begon men het latwerk en het dak opnieuw te stellen na herschildering werden korts daarop ook de beelden teruggeplaatst. Dit alles geschiedde op kosten van Mevrouw Van Volden, geboren Huens, in wiens woning de beelden een zestal jaren waren verborgen geweest. Maar opnieuw moest, op bevel van de municipaliteit, het hofken geheel afgesloten worden. Slechts op 12 oktoer 1812 kon het heropend worden.

Tijdens het jaar 1857 sloot de kerkfabriek van St.-Jan, onder de handtekening van de pastoor Crombecq, met het klooster van de Zusters van Liefde, een overeenkomst betreffende de onderhoud van het hofken. In 1874 was het zodanig vervallen dat het werd afgebroken en geheel opnieuw opgetimmerd.

Ziedaar, heel bondig, de lotgevallen van het hofken. Het Hofken van Oliveten heeft de vorm van één-vierde segment van een regelmatige achthoek met als zijde ongeveer 4 m. De vloer ligt circa 1 m. boven de straatpas. Doorheen de ijzeren staven en grillie ziet men, tussen rotsachtige stenen, vier figuren: de goddelijke Zaligmaker die geknield is op een heuveltje. Hij houdt de armen opengespreid in een groots gebaar. Zijn blik is gericht naar de muur waarop het visioen "de engel Gods de bittere kelk aanbrengend", in ruwe schildering voorkomt. De drie apostelen, Petrus, Paulus en Jacobus, slapen, de twee eersten in liggende houding, de derde zittend voorovergebogen.

Deze groep bezit alleszins een kunstwaarde. In 1934 werden gipsen afgietsels genomen voor het Half-Eeuwfeestpaleis te Brussel. Het was tijdens deze bewerking dat men op het kristusbeeld een merk aantrof waardoor de maker kon vereenzelvigd worden.

Dit merk bestond uit twee gelijkvormige tot een zespuntige ster ineengewerkte driehoeken. Het was het merk van de Mechelse beeldhouwer Thomas Hazart die overleed in St.-Jansparochie op 28 april 1610. Dit bewijst tevens de ouderdom van het hofken: tweede helft van de zestiende eeuw. Voegen we hier aan toe dat, bij een dekanaal kerkvisiet, ten jare 1624, aangedrongen werd op restauratie. Merken we tevens op dat de beelden van de apostelen niet het voormelde merkteken dragen. Ofwel oordeelde de beeldhouwer het onnodig het er op aan te brengen, ofwel is het door de tijd geheel vervaagd. De vier beelden zijn echter vervaardigd volgens hetzelfde karakter. Ze vertonen de eigenschappen gemeen aan de werken van Thomas Hazart zodat ze allen aan deze kunstenaar mogen toegeschreven worden.

We volledigen de beschrijving: in het midden, ongeveer boven de geknielde Jezusfiguur, hangt een lichtlantaarn; op een plankje, ingewerkt in de kroonlijst van het dak, lezen we de woorden die Christus tot zijn Vader richtte: "Vader niet mijn wil Maar de Uwe geschiedde".

Dit schilderachtig hoekje, dat de aandacht van folkloristen en oudheidkundigen waardig is, ontving van de bewoners de wel prozaïsche benaming "De Drie Slapers". Het geheel geeft een gevoel van stichting weer. Tot voor de laatste wereldoorlog zag men soms nog een oud vrouwtje op de blauwe dorpel neerknielen en devotelijk bidden, of een nikkelstukje steken in het offerbusje dat er bij was aangebracht. Menig parochiaan was tevens lid van het Genootschap van het Hofken van Oliveten dat ten jare 1848 was gesticht tijdens het woeden van de choleraplaag in onze stad.

Bron: Gazet van Mechelen (17 augustus 1975)